ویتامین ب ۸ (Vitamin B8) – بیوتین و اینوزیتول
عنوان «ویتامین ب ۸» در منابع مختلف به دو ماده متفاوت اطلاق شده است: بیوتین و اینوزیتول. در حقیقت، هر دوی این ترکیبات در متابولیسم بدن نقش دارند، اما از نظر علمی، بیوتین به‌عنوان ویتامین واقعی از خانواده B شناخته می‌شود، در حالی‌که اینوزیتول بیشتر یک شبه‌ویتامین است. با این حال، هر دو به‌دلیل نقش در حفظ سلامت پوست، مو، اعصاب و متابولیسم، اهمیت بالایی دارند.
بیوتین (Biotin)
بیوتین که گاهی به‌نام ویتامین H نیز شناخته می‌شود، یکی از کوآنزیم‌های ضروری در واکنش‌های متابولیسم چربی‌ها، پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها است. این ماده به تولید انرژی کمک کرده و برای سلامت موها و ناخن‌ها بسیار شناخته‌شده است.
ویژگی‌ها و فواید بیوتین
- کمک به متابولیسم اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه.
- تقویت رشد مو و جلوگیری از ریزش آن.
- افزایش استحکام ناخن‌ها و سلامت پوست.
- نقش در عملکرد سیستم عصبی.
منابع غذایی بیوتین
- تخم‌مرغ (به‌ویژه زرده).
- مغزها و دانه‌ها مانند بادام و گردو.
- حبوبات مانند نخود و عدس.
- گوشت، جگر و ماهی.
اینوزیتول (Inositol)
اینوزیتول نوعی قند شبه‌ویتامینی است که در بدن به‌طور طبیعی تولید می‌شود و در سیگنال‌دهی سلولی، متابولیسم چربی و سلامت سیستم عصبی نقش مهمی دارد. این ماده در تقسیم سلولی و عملکرد انتقال‌دهنده‌های عصبی نیز دخالت می‌کند.
فواید اینوزیتول
- تنظیم خلق و خو و کمک به کاهش اضطراب و افسردگی.
- بهبود حساسیت به انسولین و کمک به مدیریت سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS).
- تقویت عملکرد مغزی و ارتباطات عصبی.
- نقش حمایتی در سلامت کبد و متابولیسم چربی.
منابع غذایی اینوزیتول
- میوه‌ها به‌ویژه مرکبات و طالبی.
- غلات کامل و جوانه گندم.
- حبوبات.
- آجیل‌ها و مغزها.
عوارض کمبود و نکات ایمنی
کمبود بیوتین می‌تواند به ریزش مو، شکنندگی ناخن‌ها، بثورات پوستی و خستگی منجر شود. در مقابل، کمبود اینوزیتول با مشکلات متابولیکی، نوسانات خلقی و مقاومت به انسولین ارتباط دارد. هر دو ماده معمولاً ایمن هستند و مصرف آن‌ها از طریق رژیم غذایی متنوع به‌خوبی تأمین می‌شود. مصرف مکمل‌ها در دوز بالا باید تحت نظر پزشک صورت گیرد.
جمع‌بندی
ویتامین ب ۸ اصطلاحی است که برای دو ترکیب مهم یعنی بیوتین و اینوزیتول به کار می‌رود. بیوتین یک ویتامین ضروری برای متابولیسم انرژی و سلامت پوست و مو است، در حالی‌که اینوزیتول یک شبه‌ویتامین با نقش مهم در سلامت عصبی و متابولیکی به شمار می‌رود. هر دو از طریق رژیم غذایی سالم قابل دریافت‌اند و مکمل‌ها در شرایط خاص می‌توانند مفید باشند.