ید (Iodine) چیست؟
ید یک عنصر شیمیایی با نماد I و عدد اتمی 53 است که در دسته هالوژنها قرار دارد. این عنصر در شرایط استاندارد به صورت جامد بلوری خاکستری-سیاه با جلای فلزی ظاهر میشود و بخارات بنفش-ویژهای دارد. ید در طبیعت بهطور عمده در آب دریا و ترکیبات یدیدی یافت میشود.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی
ید دارای نقطه ذوب 113.7 درجه سانتیگراد و نقطه جوش 184.3 درجه سانتیگراد است. چگالی آن حدود 4.93 g/cm³ میباشد. این ماده در آب به میزان اندک محلول است ولی در الکلها و حلالهای آلی مانند کلروفرم و کربن تتراکلرید حلالیت بالاتری دارد.
ساختار و خصوصیات علمی
ید به صورت مولکولی I₂ وجود دارد و با داشتن الکترونگاتیویته پایینتر نسبت به کلر و برم، واکنشپذیری کمتری از دیگر هالوژنها دارد. با این حال، توانایی بالایی در تشکیل ترکیبات آلی و معدنی مانند یدیدها و یداتها دارد.
کاربردهای علمی و صنعتی
ید در صنایع داروسازی، تولید مواد ضدعفونیکننده و ترکیبات آلی یدیدی کاربرد فراوان دارد. همچنین در صنایع شیمیایی بهعنوان معرف و کاتالیزور استفاده میشود. در تحقیقات علمی و آنالیزهای شیمیایی نیز بهعنوان یک ماده مرجع و واکنشگر شناختهشده به کار میرود.
اطلاعات تکمیلی
این عنصر به دلیل داشتن بخارات بنفش رنگ و ویژگیهای خاص، هم در کاربردهای صنعتی و هم در مطالعات علمی اهمیت دارد. ید خالص در ظروف دربسته و به دور از نور نگهداری میشود تا از تبخیر و کاهش کیفیت آن جلوگیری گردد.
